Wat eet een konijn?
Konijnen zijn planteneters en hun voeding dient voornamelijk uit vezels te bestaan welke belangrijk zijn voor het behoud van een gezonde spijsvertering. Nu zijn er een hoop andere dingen die konijnen ook mogen eten maar wat is nu echt noodzakelijk en wat is meer een lekkernij? We zullen hieronder verder ingaan op de voeding voor konijnen, wat hebben ze nodig, wat mogen ze extra en wat juist absoluut niet.
Inhoud van deze blog:
Basisbehoefte
De belangrijkste voedingsbron voor konijnen is hooi, hier halen ze de meeste vezels uit die ze nodig hebben. Als aanvulling op het hooi wordt er vaak droogvoer en groenten gegeven. Hooi dient ten alle tijden beschikbaar te zijn voor je konijnen in hun verblijf. Het gewone hooi is hiervoor uitermate geschikt maar soms kan het voor het konijn ook lekker zijn om een keer af te wisselen en bijvoorbeeld hooi met kruiden te geven. Denk hierbij aan kruidenhooi met kamille, wortel of paardenbloem.
En goede en veelgebruikte aanvulling op het hooi is droogvoer. Droogvoer voor konijnen is er in twee varianten: Biks en gemengd voer. Gemengd voer ziet er vaak erg kleurrijk en gezond uit terwijl dit juist het tegenovergestelde effect kan geven. Wanneer je konijnen alles opeten van het gemengde voer kan het weinig kwaad, ze krijgen dan alle voedingsstoffen binnen. Toch zien we vaak dat ze selectief eten en alleen het lekkere er tussenuit halen. Wanneer je konijnen selectief eten kan het zijn dan ze bepaalde voedingsstoffen tekort gaan komen of juist te snel te dik worden omdat ze alleen de ongezonde, lekkere dingen opeten. Onze voorkeur gaat in dit soort gevallen dan ook uit naar biks. Biks is een korrel waar alle nodige voedingsstoffen in 1 korrel geperst zijn. Ze zijn er in veel vormen, merken en maten en ze verschillen ook nog wel iets in voedingswaarde maar doordat alle brokjes uit de verpakking hetzelfde zijn weet je zeker dat je konijnen alle stoffen en vezels binnen krijgen. Waar je vooral op moet letten bij het kiezen van brokjes is de hoeveelheid ruwe vezels, een hoger gehalte levert een kwalitatief beter brokje.
Op de meeste verpakkingen staat vermeld hoeveel gram voer je per konijn of per kg lichaamsgewicht kunt geven. Mocht dit ontbreken of onduidelijk zijn dan kun je als basisregel gebruiken: 20 gram voer per kg lichaamsgewicht. De hoeveelheden op de verpakkingen zijn altijd een indicatie en het kan zijn dat jou konijn misschien iets meer of juist iets minder nodig heeft afhankelijk van zijn leeftijd, conditie en hoeveelheid beweging. Het is daarom belangrijk om je de conditie van je konijn in de gaten te houden en hem regelmatig te wegen zodat je weet dat hij niet te dik of te mager wordt. Konijnen zijn erg gevoelig voor overgewicht en dit kan ernstige gezondheidsproblemen met zich meebrengen.
Los van het hooi en droogvoer moeten je konijnen ten alle tijden vers drinkwater tot hun beschikking hebben.
Konijnensnacks
Er zijn een hoop verschillende konijnensnacks op de markt welke je kunt geven om je pluizige vriendjes mee te verwennen. Een snack is een extraatje en niet essentieel in de voeding van je konijn en hoef je dus alleen te geven als verwennerij. Er zit onderling nog wel verschil tussen de snacks en je kunt ze onderverdelen in de gezondere variant en de minder gezonde variant. Heb je een snack die valt onder de minder gezonde variant dan is het vooral belangrijk dat je deze niet te vaak geeft, ze bevatten vaak veel suiker waardoor je konijn snel te dik kan worden. Onderstaand lijstje zijn voorbeeld van gezonde snacks:
- Gedroogde kruiden in diverse smaken
- Krokante kruidensnacks
- Smakelijke bel
- Groentetaart
- Kruidentunnel
- Lentehuis wortel
- Knaagdiergras
- Paardenbloemwortels
- Knabbelhout
- Knaaghout bessentakken
- Johannesbrood
- Gedroogde wortel
Wanneer de snacks in het rijtje staan van de ongezondere variant wil het niet zeggen dat ze echt slecht zijn. Deze snacks bevatten wat meer eiwitten, vetten en suikers waardoor je konijn snel te dik kan worden wanneer je deze vaker geeft. Wanneer je onderstaande snacks met mate geeft kan het geen kwaad. Voorbeelden van deze snacks zijn:
- Knabbelsticks in diverse smaken
- Erwtenvlokken
- Gepofte granen
- Mix-xies bolletjes melange
- Liksteen
- Fruitmix
- Appelblokjes
- Mini-maiskolfjes
Groente
Een gezonde toevoeging op het dieet van je konijn is groente. Dit zou je dagelijks mogen geven in kleine hoeveelheden waarbij het belangrijk is dat je afwisselt. Groente eten is iets waar konijnen aan moeten wennen. Probeer je en nieuwe groente dan kan je dit beter eerst een klein stukje geven om te kijken hoe ze erop reageren. Sommige konijnen zijn gevoelig voor diarree of gasophoping in de buik daarom is het altijd belangrijk om te testen hoe ze op bepaalde groente reageren. Niet alle groente zijn geschikt om te geven aan konijnen en van sommige kunne ze ook echt goed ziek worden. Daarom onderstaand een overzicht van de groente die in ieder geval geschikt zijn om te geven.
Aardpeer |
Alfalfa |
Andijvie |
Biet |
bleekselderij |
Cichorei |
Courgette |
Eikenbladsla |
Groenlof |
Knolselderij |
Komkommer |
Koolrabi |
Koolraap |
Luzerne |
Paksoi |
Paprika |
Pastinaak |
Peen |
Radijs |
Rode biet |
Roodlof |
Rucola |
Selderie |
Sla |
Spinazie |
Taugee |
Tuinkers |
Veldsla |
Venkel |
Waterkers |
Witlof |
Wortel |
Met sla en komkommer is het altijd verstandig om wat voorzichtig mee te zijn omdat deze veel vocht bevatten waardoor je konijn misschien wat dunnere ontlasting kan krijgen. Verder staan de koolsoorten niet in het overzicht omdat deze er om bekend staan dat ze gasvorming veroorzaken. Sommige konijnen zijn hier gevoelig voor. Koolsoorten zijn dus niet giftig maar kunnen mogelijk wel ongemakken geven. Twijfel je over een andere soort dan adviseren we altijd om geen risico te nemen en het niet te geven.
Fruit
Omdat in de meeste fruitsoorten veel natuurlijke suikers bevatten kan je dit beter niet te vaak als geven, het is een echte lekkernij. Als je konijn gevoelige darmen of een gevoelige spijsvertering heeft kan je beter fruit mijden, de fruitsuikers kunnen dan voor problemen zorgen. Geef je konijn liever niet meer dan een theelepeltje per keer en ook zeker niet dagelijks. Een ideale zondagse traktatie zou je kunnen zeggen. Net als voor groenten geldt dat niet alle fruitsoorten geschikt zijn om te geven. In onderstaand overzicht vind je de geschikte fruitsoorten voor je konijn.
Aardbeien |
Ananas |
Appel |
Banaan |
Bosbes |
Bramen |
Cranberries |
Frambozen |
Grapefruit |
Kiwi |
Meloen |
Papaja |
Peer |
Rode Bessenstruik |
Sinaasappel |
Veenbes |
Watermeloen |
Zwarte bessen |
Het is belangrijk bij fruitsoorten met pitten om altijd de pitjes te verwijderen zoals bij appels en peren. De pitjes bevatten giftig blauwzuur wat schadelijk kan zijn als je konijnen dit teveel binnen krijgen.
De meeste fruitbomen vormen geen risico op 1 uitzondering na, namelijk steenvruchten zoals pruimen, perziken, abrikozen, avocado’s, olijven, dadels walnoten en mango’s.
Kruiden
En zijn een hoop kruiden die je kunt geven aan je konijn in gedroogde vorm. Zo kun je ook hooi kopen waar al kruiden in verwerkt zitten. Er bestaan ook veel kruiden die een medicinale werking hebben en die dus bij kunnen dragen aan de gezondheid van je konijn. Omdat sommige kruiden een medicinale werking hebben kunnen ze niet altijd gegeven worden wanneer je konijn medicatie krijgt vanuit de dierenarts. Bepaalde kruiden kunnen namelijk de werking van een medicijn versterken of juist tegen gaan en dit wil je natuurlijk voorkomen. Krijgt je konijn medicijnen raadpleeg dan altijd de dierenarts om te weten welke kruiden er wel en niet gegeven kunnen worden. Onderstaand een lijst met diverse kruiden en hun werking.
Kruid |
Werking |
Aandachtspunt |
Brandnetel |
Verbetert de doorbloeding, helpt bij het opruimen van gifstoffen en is goed voor de spijsvertering. Stimuleert de melkproductie bij zogende voedsters |
Niet geven bij gebruik van plastabletten |
Duizendblad |
Kan helpen om blaas en nierstenen te verwijderen, beschermt tegen gifstoffen en stimuleert de spijsvertering |
Niet geven aan drachtige voedsters |
Paardenbloem |
Werkt als vochtafdrijver en bevordert de samenstelling van de ontlasting in de darmen. Bevordert de melkproductie bij zogende voedsters |
|
Weegbree |
Helpt bij regulatie van de darmen en is goed voor de slijmvliezen |
|
Klein hoefblad |
Voorkomt trommelzucht |
Beperkt geven |
klaver |
Bevat veel eiwit, fosfor en calcium wat onmisbaar is bij zogende voedsters |
Teveel kan gas veroorzaken, geef ik kleine hoeveelheden |
Wilg (takken) |
Werkt pijnstillend en is goed voor de tanden |
Geef met mate |
Peterselie |
Werkt bij diarree en helpt tegen wind- en waterzucht |
Niet geschikt voor drachtige voedsters |
Salie |
Helpt bij slechte eetlust en tegen winderigheid |
Verminderd de melkproductie dus niet geven aan drachtige of zogende voedsters |
Basilicum |
Koortswerend, krampwerend en ontstekingsremmend |
Werkt als weeënopwekker |
Bieslook |
Bevat veel vitamine C, A en B en werkt vochtafdrijvend |
|
Bonenkruid |
Voorkomt gasvorming en is ontstekingsremmend |
|
Dille |
Bestrijd overtollige darmgassen en is rijk aan vitamine C |
|
Kervel |
Bloedzuiverend, en vocht afdrijvend |
Uiteraard zijn er ook nog kruiden die je gewoon kunt geven aan je konijn zonder dat deze een bepaalde werking hebben zoals:
- Citroenmelisse
- Dovenetel
- Gierst
- Haver
- Kamille
- Munt
- Rozemarijn
- Tijm
Bomen
Nou zul je niet zomaar je konijn een complete boom geven maar er zijn wel verschillende houtsoorten die geschikt zijn als knabbelhout. Het knagen aan het hout is voor konijnen erg belangrijk omdat ze op deze manier hun tanden natuurlijk kunnen slijten, ook voorkomt het verveling waardoor het houten hok minder snel slachtoffer wordt van de knaagbehoefte. Geschikte boomsoorten om te gebruiken zijn:
- Bamboe
- Beuk
- Berk
- Eik
- Els
- Hazelaar
- Populier
- Tamme Kastanje
- Wilg